İngilizce
2022 YILI ÇAY SEKTÖRÜ RAPORU
2022 YILI ÇAY SEKTÖRÜ RAPORU
ÜRETİM:
DÜNYA ÇAY PİYASASI,
Küresel çay pazarının büyüklüğü 2022 yılı itibarı ile 23,2 Milyar ABD Dolarına ulaşmıştır. Araştırmacılar, 2028 yılına kadar global çay cirosu’nun 31,6 Milyar ABD Dolarına ulaşacağını tahmin etmektedir. Gerçekleşmelere bakılınca 2022-2028 döneminde ortalama büyümenin %5,29 olduğu görülmektedir.
2022 yılı ilk çeyreğinde dünya çay sektörü 6,6 milyon ton kuru çay üretmiş buna karşılık 6.1 milyon ton muhtelif şekillerde kuru çay tüketmiştir. Bir sonraki yıla stok aktararak büyüyen global piyasa da uluslararası çay sektöründeki aktörler tüketimi artırmak için bir takım cesaretlendirici tedbirler üzerinde çalışmalar yapmaktadır:
Bunlar:
Cezbedici aromalar kullanılmaya başlandı.
Tüketicilerin harcanabilir gelirlerindeki artış, çay üreticilerinin premium ve sağlık odaklı ürünleri
Piyasa ya sürmesine olanak sağladı. Diyabet, güzellik, obezite, kalp sağlığı vb. gibi yaygın sağlık Fonksiyonlarını hedef alarak bunlar üzerinden piyasa yaratmak ve organik çay formülasyonlarına çeşitli sağlıklı içerikler ekleyerek yeni ürünler üretmeye başladılar. Güç ve enerji de çay ürünleri üzerinden öne çıkarılmaya başlandı
2-Fiyat düşük tutulmaktadır,
Çay sektöründe cirosunun büyümesini sağlayan bir diğer önemli faktör de güçlü tüketici kabulüdür. Şu anda sudan sonra en ucuz olan içecek Çay dır. Tüm sosyo-ekonomik tüketici gruplarında tüketilmektedir. Hindistan ve Çin gibi çeşitli gelişmekte olan pazarlarda çayın popülaritesini destekleyen önemli bir katalizör, çoğunluğu düşük gelirli insanlar tarafından satın alınabilir olmasıdır. Çay genel olarak ucuz bir içecektir
1- Ev dışı salon şeklindeki çay tüketim yerleri teşvik edilmektedir
Geçtiğimiz birkaç yıl içinde, dünya çapında çeşitli çay salonlarının açıldığı, ev dışı çay pazarı genişlemiştir. Bu salonlar tüketicilere farklı bölgelerden özenle seçilmiş çay çeşitlerinin servis edilmesi gibi farklı avantajlar sunuyor. Bu tür yerler tüketicilere sohbet edebilecekleri takılma alanları oluşturarak çay talebinin artmasına katkıda bulunmaktadır.
TÜRKİYE’DE YAŞ/KURU ÇAY ÜRETİMİ DEĞERLENDİRMESİ
Türk çay sektörü son beş yıl içinde iyi bir performans sergileyerek %5’lerde olan standart büyümesini sürdürmüştür. Kayıtlı çay alanlarımız esas alındığında Doğu Karadeniz Bölgesi’nde 791.300 dekar alanda yaklaşık 205.100 üretici çay tarımı yapmaktadır denilebilir.
Kayıtsız çay alanlarımızı tahmini ederek bu rakamı güncellemek istediğimizde ise, çay alanlarımızın 1.000.000 dekarın üzerinde olduğunu ve bu büyüme hızı ile 2030 yılına kadar 1.500.000 dekara dayanacağını söyleyebiliriz.
Çay alanlarımız genişlemekle birlikte iklim değişikliği sebebiyle düşen üretim, üretim/ihtiyaç dengesini stabil seviyede tutmaktadır. Çay alanlarının genişlemesi, azalan üretim rakamları yüzünden iç piyasa ihtiyacının karşılanamayacağına dair ortaya çıkan endişeyi de gidermektedir.
2022 Yılı çay bahçelerindeki üretimin ortalama %20, bazı bölgelerde ve bahçelerde %30 seviyelerinde azaldığını söyleyebiliriz.
Toplam üretim rakamlarında bu durumun belirgin bir şekilde fark edilememesi genişleyen çay alanları sebebiyledir.
Yaş çay üretimi,
Son dört yılda yıllık üretim ortalama 1.400 bin ton seviyelerinde gerçekleşirken 2022 yılında rekolte 1.269 bin ton seviyelerine gerilemiştir.
TÜRKİYE DE ÇAY ÜRETİM RAKAMLARI (son % yıl)(BİN TON)
|
YIL |
YAŞÇAY ÜREİMİ |
ARTIŞ |
KURUÇAY ÜRETİMİ |
ARTIŞ |
|
2022 |
1.269 |
- %14,65 |
245 |
- %12,65 |
|
2021 |
1.455 |
%0,67 |
276 |
%0,72 |
|
2020 |
1.445 |
%2.55 |
274 |
%3,39 |
|
2019 |
1.409 |
- %4.61 |
265 |
- %1,88 |
|
2018 |
1.474 |
%11 |
270 |
%9,10 |
ÜRETİM KAPASİTESİ
Türk çay sektörü günlük yaklaşık 20 bin ton üretim kapasitesi ile yurt içindeki üretimi işleyecek ve tüketim ihtiyacını karşılayabilecek yeterli bir büyüklüğe sahiptir.
2022 YILINDA ÜRETİCİNİN DURUMU
Üretici yaş çay fiyatının açıklandığı rakkam üzerinden hesabini yapmaktadır. 2021 yılında 4 TL olan yaş çay fiyatı 2022 yılında %75 zam yapılarak 7 TL olarak belirlenmiştir. Açıklanan bu rakam üretici nezdinde olumlu karşılık bulmuştur. 2022 Yılında özel sektörün çay üretim iştahının yüksek olması sebebiyle üretici topladığı çayı rahatlıkla satma imkânı bulmuş ve belirlenen 7 TL fiyatın çok üzerinde 8 TL ye kadar yaş çay satma şansı yakalamıştır.
Artan işçilik maliyeti ve yüksek seyreden gübre fiyatları yüzünden bir şikâyet hasıl olsa da çayını kendisi toplayan müstahsil için bu şikayetler üst seviyede seyretmemiştir.
İŞÇİLİK MALİYETİ
Çay üreticisi için en büyük sorun çayın toplatılması sorunudur. Çay müstahsilimiz 80 yıllık bir deneyime sahip olmakla birlikte çayını deneyimsiz yapancı işçilere toplatması sebebiyle çay
ağaçlarında büyük oranda tahribat sorunu ile karşı karşıya kalmıştır.
2021 yılında 250 TL olan günlük yevmiyeler 2022 yılında 500 TL ye yükselmiş zaman zamanda geçmiştir. Günlük 250 kg çay toplayan bir işçinin üreticiye maliyeti, kahvaltı ve öğlen yemeğini ve getirip götürülmesini de eklediğimizde 650 TL nin üzerinde olmuştur.
GÜBRE MALİYETİ
Bir dekar çay için ihtiyaç duyulan gübre miktarı 70 kg dır. Ancak daha iyi verim alayım
gübre atan bir müstahsil bir dekar çay için yaklaşık 2.000 TL gübre maliyeti üstlenmektedir
TÜKETİCİ NİN DURUMU
Bilinçli tüketicilerin olduğu günümüzde sağlığına olumlu katkı versin diye raftan bir paket çay
Satın alan her çay tiryakisi paketin için de ne satın aldığının bilgisini görmek istemektedir. Sun’i aroma
Katılmış mıdır? Ekstrat katılmış mıdır, katılmışsa içeriği ve miktarı ne kadardır bunu bilmek istemektedir.
Türk çayı üzerinde taşıdığı zararlı maddeler bakımından dünyadaki en sağlıklı çayların başında gelir. İlâc kullanılmayan, sun’i ekstratlar katılmayan ve içinde yapay kimyasallar bulunmayan en doğal çaylardan birisi Türk Çaydır. 1940’lardaki damak tadını muhafaza ederek çay üreten çay sektörümüz, bu günde ÇAYKUR’un öncülüğünde gelişimini sürdürmektedir.
ÇAY SEKTÖRÜMÜZÜN HEDEFİ:
Çay sanayicimiz dünyadan soyutlanmış olarak kendi içinde büyüyen çay sektörümüzü global
Piyasa ya açmak ve dünya çay cirosundan pay almak amacındadır. Bunun için inovatif
Hazırlayan: Mustafa Yılmaz Kar
ÇAYSİAD
Kaynak listesi; Rize ticaret borsası, Trabzon ticaret borsası, Fao, Worl tea expo, statista
