Sri Lanka, Çin'in, Hindistan'ın ve Kenya'nın ardından dünyanın en büyük dördüncü çay üreticisidir. Bu sebeple Sri Lanka'nın toplam ihracatının yüzde 17'sini çay ihracatı teşkil etmektedir.
Ülkedeki olumsuz hava koşulları üretimde düşüşe sebep olurken, üretim maliyetlerinde de artışlara sebep olmaktadır. Hükümetin çay üretimini artırmak için yaptığı çalışmalara ve verdiği teşviklere rağmen ulusal çay üretiminin düşüş seyrini değiştirmemiştir. 2016 yılının El Nino yılı olması sebebiyle, iklimsel koşulların sebep olduğu bu tablonun 2018 yılında değişeceği beklenmektedir.
Sri Lanka çay üretimi.
YIL
| ÜRETİM MİKTARI (BİN TON)
|
2012
| 329.3
|
2013
| 340.2
|
2014
| 338.2
|
2015
| 328.9
|
2016
| 292.5
|
2017
| 307.7
|
2018
| 320.0 (tahmin )
|
Sri Lanka da, 2017 yılı son çeyreğinde ve 2018 yılında satış fiyatlarında rekor artışlar olmuştur. Çay fiyatları adeta uçmuştur. Colombo açık artırmasında Rupi'nin Dolara karşı değer kaybetmesine rağmen fiyatlarda belirgin oranda artışlar görüldü. ABD Doları Haziran 2016'da SLR 145 civarında iken 2017 yılında SLR 153'e yükseldi. Buna rağmen çay fiyatları USD bazında artış kaydetti.
Sri Lanka çay fiyatlarındaki değişim
YIL
| FİYAT (SRİ LANKA RUPİ )
|
Aralık 2012
| 368.57
|
Aralık 2013
| 304.84
|
Aralık 2014
| 246.32
|
Aralık 2015
| 408.81
|
Aralık 2016
| 373.69
|
Aralık 2017
| 407.41
|
Şubat 2018
| 427.33 ( 4.11 USD )
|
Fiyatlardaki artışı azalan üretim rakamlarına ve artan petrol fiyatlarına dayandırıyorlar. 2018'deki ham petrol fiyatları için yapılan tahminler 2017 yılına göre nispeten yüksek seyretmektedir. Piyasalar iyileştikçe, para birimlerinde de güçlenme bekleniyor. Bu tablo ile Sri lanka da Çay fiyatlarının yüksek seyredeceği tahmin edilmektedir.
Sri lanka’ dan çay ithal eden ilk yedi ülke.
ÜLKELER
| 2016 (BİN TON)
| 2017 (BİN TON)
|
TÜRKİYE
| 22.6
| 31.8
|
RUSYA
| 30.1
| 29.5
|
IRAK
| 29.2
| 27.9
|
İRAN
| 28.8
| 22.6
|
BAE
| 16.5
| 13.3
|
LİBYA
| 9.6
| 10.5
|
AZERBEYCAN
| 8.6
| 10.0
|
Sri lanka hükümeti çiftçileri yeni çay bahçeleri edinme yönünde teşvik etmektedir. Bu yolla çay üretimnde yüzde yüz artış hedefliyorlar.
Mustafa Yılmaz KAR
Yazarın Diğer Yazıları :
Tümü